گزارش ویژه از فیروزه رمضان زاده جهت بخش «در ایران» مرکز اسناد حقوق بشر ایران
(۱۹ بهمن ۱۳۹۰) – بر اساس آخرین گزارشهای رسیده از زندان اوین، وضعیت سلامت روانی بسیاری از زندانیان سیاسی اوین در معرض خطر جدی قرار دارد.
بی اطلاعی زندانیان سیاسی محکوم به اعدام از زمان دقیق اجرای حکم اعدام، یکی از مسائلی است که به فشارهای روانی آنان اضافه میکند.
علاوه بر این، اعدام سفید در مورد برخی از این زندانیان اجرا میشود. بنا به گفتههای برخی از زندانیان سیاسی محکوم به اعدام که اعدام سفید را تجربه کردهاند ابتدا زندانی بر روی صندلی قرار می دهند. سپس طناب رها و جدا از دار را بر گردن زندانی چشم بسته میاندازند. آنها حلقه طناب را بر گردنشان احساس میکنند. ناگهان صندلی از زیر پای زندانی میکشند. اما اعدام به شکل واقعی اجرا نمیشود تنها زجر ناشی از توهم اعدام واقعی تا مدتها با آن زندانی باقی میماند.
در مورد دیگر فشارهای موجود میتوان به مسائل مربوط به دخانیات و فشارهای مربوطه و همچنین به بیخوابی اشاره کرد. میزان مصرف سیگار در بین زندانیان روزانه یک تا دو بسته گزارش شده است. بسیاری از زندانیان در خواب جیغ و فریاد میکشند. برخی از زندانیان همچون رضا ملک (ملکیان)، مامور سابق وزارت اطلاعات که به ۱۱ سال حبس محکوم شده به دلیل کوشش در جهت افشای «قتلهای زنجیرهای»[1] از تیر ماه سال ۱۳۸۰ بازداشت شده است نمیتوانند بخوابند. گزارش شده که وی شبها فقط دراز میکشد و تا صبح بیدار میماند.
یکی دیگر از زندانیان به نام «کریمی» که در آستانه اعدام قرار دارد نیز تاکنون دو بار دست به خودکشی زده است. این زندانی نیز هنگام صحبت کردن تعادل روحی و روانی درستی ندارد و بعضی از شبها در بند ۳۵۰ زندان اوین سرو صدا ایجاد میکند.
رفتار افرادی که اقدام به خودکشی کردهاند خود نشان دهنده درد و رنج روحی آنان در زندان اوین میباشد. ایوب قنبرپوریان نیز یکی دیگر از زندانیان سیاسی بند ۳۵۰ اوین است که دچار به هم ریختگی روحی شدید است. او تاکنون چندین بار با خوردن تکه های شیشه دست به خودکشی زده است.
این کارگر ۲۰ ساله در خرداد ماه سال ۱۳۸۸ دستگیر و در بند دو الف سپاه پاسداران در زندان اوین محبوس شد. وی بعداً به بند ۳۵۰ منتقل شد. اکنون بعد از گذشت تقریباً سه سال وی هنوز بلاتکلیف و بدون ملاقات است. وى سرپرست خانواده است و بر همین اساس در طى ماههاى گذشته خانواده او با مشکلات مالى فراوانی دست به گریبان بودهاند.
پس از اقدام به خودکشی قنبرپوریان، وی به همان شیوه دست و پا بسته به بیمارستان روانی امین آباد در تهران منتقل شده است.
اساساً هر زندانی که در داخل زندان دست به خودکشی بزند به طور حتم برای مدت دو هفته با زنجیر به دست و پا در این بیمارستان بستری می شوند. بر اساس گزارشهای رسیده از زندانیان سیاسی اوین، این شرایط، وضعیت زندانیان بیمار را بدتر میکند.