گزارش شده است که فعال سیاسی عرب اهوازی جمیل سویدی در حین بازداشت زیر شگنجه درگذشت
(۲۰ آبان ۱۳۹۱) — در هفته ای که فعال کارگری و وبلاگ نویس وابسته به جنبش سبز ستار بهشتی در حالی که در بازداشت نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (ناجا) بود در نتیجه شکنجه درگذشت، مرکز اسناد حقوق بشر ایران گزارش هایی از طرف منابع معتبر دریافت کرده است که یکی دیگر از شهروندان جمهوری اسلامی ایران در نتیجه شکنجه در طول بازداشت جان خود را از دست داده است.
به گفته منابع موثق مرکز اسناد حقوق بشر، جمیل سویدی جوشکار ۴۷ ساله عرب اهوازی و فعال سیاسی ماه گذشته در اهواز هنگامی که گروهی با لباس شخصی در حالیکه مدعی بودند که عضو نیرو حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هستند و به خانه اش حمله کردند دستگیر شده است. هنگامی که خانواده سویدی در تلاش برای تعیین محل نگهداری وی و اتهامات عنوان شده علیه او به سازمان های دولتی محلی مراجعه می کنند از مقامات هیچ یک حاضر به همکاری و یا ارائه هیچ گونه اطلاعاتی نشدند. دو هفته پیش، منابع مطلع گزارش می دهند که یکی دیگر از عاملین لباس شخصی از خانواده سویدی بازدید می کند و به اطلاع خانواده سویدی می رساند که جمیل جان خود را از دست داده است و سعی می کندآنها را از ادامه جستجوی دلسرد سازد.
در روزهای بعد خانواده جمیل سویدی برای تایید واقعیت خبر مرگ او، و اگر چنین است، برای تعیین علت مرگ وی به دادگاه های محلی مراجعه می کنند. در این هنگام مقامات دادگاه این خانواده را به زندان سپیدار اهواز می فرستند، که در آن یکی از کارکنان زندان به آنها اطلاع می دهد که تا بحال هیچ کس با مشخصات سویدی به این زندان آورده نشده است.
منابع مرکز اسناد حقوق بشر ایران نشان می دهند که مشکلات خانواده در دسترسی به اطلاعات در مورد جمیل سویدی ادامه یافته است: آنها را به دادگاه انقلاب اهواز می فرستند، و در نهایت نامه ای به آنها داده می شود که بتوانند از پزشک قانونی درخواست بررسی علت مرگ را بکنند. با این حال آنها موفق نمی شوند و جنازه جمیل سویدی در تاریخ ۱۸ آبان ۱۳۹۱ به خاک سپرده می شود.
با توجه به اختلاف روایت بین مقامات زندان و مقامات دادگاه، و روش های ناپدید شدن ثبت نشده افراد در جمهوری اسلامی ایران، خانواده سویدی معتقد است که جمیل سویدی هرگز به زندان برده نشده است و در دوران بازجویی دراثر شکنجه در بازداشتگاه درگذشته است.
تا انتشار این گزارش پرسش در مورد زمان دقیق و علت مرگ او، و حتی علل دستگیری وی چون هرگز جمیل سویدی به طور رسمی به هیچ جرمی متهم نشده بود، بی جواب باقیمانده است.
مرگ در بازداشت ستار بهشتی و جمیل سویدی یکی پس از دیگری تصویری عمیقا نگران کننده را در مورد وضعیت حقوق زندانیان در جمهوری اسلامی ترسیم می کند. بازداشت خودسرانه و شکنجه در قوانین ایران و تحت قوانین بین المللی غیر قانونی است. ماده ۲۲ قانون اساسی جمهوری اسلامی تضمین مصونیت از زندگی زندانی به جز در موارد تحریم شده توسط قانون (به عنوان مثال پس از صدور حکم اعدام)، و ماده ۳۶ که متذکر می شود تعیین و صدور احکام تنها به عهده دادگاه صالح مطابق با قوانین موجود است. مقالات ۳۷ و ۳۸ تا اثبات جرم متهم بی گناه فرض شده و به علاوه مانع استفاده از شکنجه برای اعتراف از زندانیان است. ماده ۷ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی، که جمهوری اسلامی از امضا کنندگان آن است، مانع شکنجه است و ماده ۹ مانع دستگیری خودسرانه و بازداشت است و عاملین امضا کننده را ملزم میکند که «بی درنگ» پس از دستگیری اتهامات عنوان شده علیه متهمین را به اطلاع دستگیرشدگان برسانند.
